Trái cây xuất khẩu của nước ta được xem là rất có tiềm năng để xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Mỹ, Úc, EU… song những hạn chế trong việc bảo quản, vận chuyển khiến xuất khẩu trái cây gặp nhiều khó khăn.
Khó khăn vận chuyển, cước tăng cao
Là đơn vị chuyên xuất khẩu mặt hàng trái cây tươi vào thị trường EU song từ đầu năm đến nay, lượng đơn hàng xuất khẩu của Công ty TNHH Thương mại dịch vụ trái cây Thiên Nhiên đã giảm mạnh hơn 50%.
Giải thích Cụ thể, đại diện Công ty Thiên Nhiên cho biết, các mặt hàng trái cây tươi như chôm chôm, thanh long… là những mặt hàng có thời hạn bảo quản ngắn.
Cụ thể chi tiết như chôm chôm chỉ bảo quản được 10 ngày, thanh long 30 ngày nên phải vận chuyển bằng đường hàng không. Trong khi đó, thời khắc qua, do dịch bệnh Covid-19 bùng phát nên số chuyến bay qua thị trường này giảm mạnh khiến công ty không thể giao được hàng. Cùng với đó, những khó khăn trong vụ việc vận chuyển khiến công ty các đơn hàng sụt giảm mạnh.
Tương tự, bà Nguyễn Thị Hồng Thu - Giám đốc Công ty TNHH XNK trái cây Chánh Thu - cho biết, nửa đầu năm 2020, đơn hàng xuất khẩu của công ty sụt giảm mạnh, đặc biệt là những đơn hàng vận chuyển đường hàng không. Thêm vào đó, so với thời điểm trước dịch thì giá cước hàng không đã tăng từ 10 - 50%, tùy Thị Trường/ lần vận chuyển.
“Cước vận chuyển thanh long sang Mỹ đã tăng từ 3,8 USD/kg lên 5 USD/kg. Các thị trường khác như Úc, Canada cũng tăng mạnh 30 - 40%, riêng Thị Phần Nhật Bản tăng gấp 2 lần”, bà Thu cho biết.
Giá cước vận chuyển cao, không có kho lạnh bảo quản khiến xuất khẩu trái cây tươi gặp nhiều khó khăn.
Không chỉ giá cước cao, việc vận chuyển bằng đường hàng không cũng gặp nhiều khó khăn do không có kho lạnh để bảo quản khi bị chậm chuyến, hủy chuyến.
Nhiều doanh nghiệp cho biết, các máy bay không có kho lạnh để bảo quản hàng dẫn tới trường hợp chuyến bay bị “delay” sẽ làm cho sản phẩm bị giảm chất lượng. Thậm chí, hàng đã chiếu xạ rồi phải lưu kho tới 1 tuần khiến tỷ lệ hao hụt lớn, có lô hàng hao hụt tới 50%.
Ông Nguyễn Đình Tùng - Tổng giám đốc Công ty Vina T&T đánh giá, khi dịch Covid-19 diễn ra thì bức tranh xuất khẩu bị thay đổi hoàn toàn. Tính đến lúc này, dịch bệnh lây lan vẫn ảnh hưởng rất nặng đến Thị Trường châu Âu.
Những loại sản phẩm vận chuyển bằng đường hàng không rất khó khăn, do vậy chỉ những doanh nghiệp có vùng trồng, có trình độ chuyên môn bảo quản cao để vận chuyển bằng đường biển… mới xuất khẩu tốt và tận dụng được các lợi thế của Hiệp định Thương mại tự do VN - EU sắp có hiệu lực tới đây.
Thay đổi cơ cấu sản phẩm, chuyển hướng thị trường
Theo bà Nguyễn Thị Hồng Thu, trước những khó khăn trong quá trình vận chuyển, công ty đã chuyển hướng thị trường và thay đổi cơ cấu sản phẩm. Cụ thể, công ty đã mở thêm các Thị phần như Hàn Quốc, Đài Loan và 1 số ít thị phần ở khu vực châu Á để có thể chuyển qua vận chuyển bằng tàu.
“Công ty đã mất khoảng 2 tháng để tìm kiếm thị trường mới tương tự như các phương thức vận chuyển cân xứng. hiện nay, Thị Trường đã ổn định quay trở về và phần lớn các đơn hàng đã được vận chuyển bằng đường biển”, bà Thu cho hay.
Dù vậy việc vận chuyển bằng đường biển cũng có 1 số tinh giảm nhất định. Ông Nguyễn Công Kính - Giám đốc công ty TNHH xuất nhập khẩu Cao Thành Phát – phân tích: Mặc dù các đơn hàng xuất khẩu của công ty đều được vận chuyển bằng đường biển, song hình thức này chỉ phù hợp với một số loại trái cây như dừa, sầu riêng, thanh long; còn với những mặt hàng như chôm chôm, vú sữa thì rất khó.
Cho nên vì thế, trước mắt, các doanh nghiệp đang chuyển cơ cấu sản phẩm sang những mặt hàng có thời gian bảo quản lâu hơn.
Về lâu dài, doanh nghiệp cần đầu tư thêm dây chuyền công nghệ bảo quản để có thể giữ sản phẩm tươi lâu bền hơn. Có như vậy, doanh nghiệp mới có thể giữ vững được thị trường và chất lượng sản phẩm.
Hà Duyên
___________________________________
>>> Nguồn: Cước vận chuyển gia tăng "làm khó" trái cây tươi xuất khẩu
