Khai thác tiềm năng vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường sắt

So sánh trong các loại hình vận tải thì đường sắt luôn có lợi thế hơn. Trong bối cảnh cơ quan hải quan đang tìm mọi chiến thuật đơn giản và dễ dàng hóa, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu, thì việc phối kết hợp liên ngành để khai thác tiềm năng từ đường sắt là một trong hướng đi đang cần được ưu tiên.
 

Nhiều tiềm năng trong vận tải logistics

Vận tải đường sắt luôn có ưu thế hơn hẳn đường bộ và đường biển về số lượng sản phẩm, nhân lực và cả giá thành. Theo Tổng công ty Đường sắt nước ta (VNR), thời gian qua, nhu cầu vận chuyển hàng hóa liên vận quốc tế tăng cao trên cả hai chiều xuất và nhập khẩu qua cửa khẩu Đồng Đăng, kế hoạch xuất nhập khẩu hàng hóa của các công ty vận tải qua cửa khẩu này lên đến 200.000 tấn/tháng vào tháng I/2022.

Tuy vậy, loại hình này vẫn chưa phát huy được tiềm năng, đặc biệt là trong việc vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu ở địa chỉ biên giới phía Bắc. Do giảm bớt về năng lực đường ga và kho bãi tại các ga liên vận quốc tế Đồng Đăng và Yên Viên, nên tháng 1 chỉ vận chuyển được hơn 80.000 tấn. Hiện từng ngày có 500 - 600 toa xe ách tắc tại ga Bằng Tường và dọc đường từ ga Nam Ninh đến ga biên giới Bằng Tường trên tuyến đường sắt China đợi tiếp nhận vận chuyển sang nước ta.

 

 

Vận tải đường sắt là chiến thuật thay thế sửa chữa khi cảng biển quá tải và thiếu container.

Trong buổi làm việc với Tổng cục Hải quan cách đây không lâu, một số doanh nghiệp đường sắt ở phía Bắc đã đặt ra các vấn đề cần giải quyết như tăng cường đầu tư các thiết bị vận hành phục vụ việc khai thác vận hành hoạt động xếp dỡ hàng hóa như xe cẩu, xe nâng...; điều tra và nghiên cứu, kiến nghị các phương án để đẩy nhanh tốc độ xử lý, khai thác container tại ga; mở rộng công suất của bãi ga; hay ý kiến đề xuất các phương án nhằm bức tốc công dụng khai thác tuyến đường sắt trong vận chuyển hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu như mở thêm điểm khai thác hàng…

Vừa mới rồi, để xác minh chính xác các vấn đề cần giải quyết, Tổng cục Hải quan cũng đã có đoàn công tác do Phó Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành làm trưởng đoàn đi điều tra khảo sát và làm việc tại Hà Nội, Bắc Giang về nâng cao công dụng khai thác tuyến đường sắt liên vận quốc tế. Đoàn công tác cũng khảo sát thực tế kho bãi, địa điểm tập kết hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại ga Yên Viên, thủ tục hải quan, giải phóng hàng hóa tại ga; kỹ năng bốc xếp hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp khai thác địa điểm tại ga; khảo sát điều tra thực tế kho bãi, địa điểm tập kết hàng hóa tại ga Kép (Bắc Giang); khảo sát về khả năng nâng cấp cải sinh thành ga liên vận nước ngoài và làm thủ tục hải quan, kiểm tra giám sát và đo lường hàng hóa xuất nhập khẩu tại ga.

Phó Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành đánh giá Việt Nam và China đã có cơ sở hạ tầng cho phép việc liên thông hàng hóa bằng đường sắt. tuy vậy, qua theo dõi việc phát triển của đường sắt trong logistics quốc tế chưa tương xứng với gia tốc cải tiến và phát triển của các loại hình khác. Trong bối cảnh dịch Covid-19, với chính sách “Zero Covid” của China thì vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường sắt là một những phương án tối ưu. Về dài lâu vận tải hàng hóa bằng đường sắt có ích thế rất lớn khi có sự đồng bộ về tiêu chuẩn hạ tầng chung.

Khơi thông dòng chảy

Hiện giờ, theo quy định của Luật Hải quan, các doanh nghiệp có quyền được khai hải quan tại chi cục hải quan thuận tiện. Vì vậy, để bảo đảm an toàn việc thông suốt hàng, tránh ùn tắc, các doanh nghiệp cần điều tra nghiên cứu, thực hiện quyền của doanh nghiệp trong việc khai trước, khai và làm thủ tục hải quan để tăng lưu lượng luồng lưu thông hàng hóa.

Ngoài ra, nếu lập ga Kép Bắc Giang thành ga liên vận thế giới sẽ giúp giải tỏa ách tắc hàng hóa tại biên giới và 2 ga liên vận thế giới hiện có trên tuyến là Yên Viên và Đồng Đăng. Ga Kép Bắc Giang sẽ trở thành ga liên vận quốc tế sẽ tạo nên thuận lợi cho việc hình thành một đầu mối trung chuyển hàng hóa cho nơi tỉnh Bắc Giang và các tỉnh phụ cận, giúp hạ thấp chi phí logistics, tạo điều kiện hoạt động cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, doanh nghiệp logistics.

Theo Tổng cục Hải quan, sau khi được công bố là ga liên vận nước ngoài, cơ quan hải quan sẽ bố trí lực lượng hải quan làm thủ tục cho hàng hóa xuất nhập khẩu tại ga Kép như tại ga Yên Viên, Đồng Đăng, Lào Cai. Đồng thời, Cục giám sát điều hành về hải quan (Tổng cục Hải quan) đã đề nghị VNR và các doanh nghiệp làm việc với các doanh nghiệp đang thực hiện khai thác kho bãi tại ga Yên Viên đầu hành lý thiết bị phục vụ việc bốc xếp hàng như: xe gắp hàng, cẩu nâng container để sâu xa kết quả khai thác vận hành của kho bãi, giảm thời khắc bốc xếp hàng hóa, đẩy nhanh thời điểm giải phóng hàng tại ga.

Cơ quan hải quan sẽ làm việc với doanh nghiệp đang khai thác kho bãi, địa điểm về năng lực khai thác của doanh nghiệp tại ga (về trang thiết bị bốc xếp hàng, năng lực khai thác...) để có giải pháp cân xứng nhằm nâng cao tài năng bốc xếp hàng của doanh nghiệp, thỏa mãn nhu cầu của khai thác hàng hóa xuất nhập khẩu.

____________________

>>> Nguồn: Khai thác tiềm năng vận tải sản phẩm xuất nhập khẩu từ đường sắt